Celem istnienia instytucji prokuratora jest strzeżenie praworządności
i czuwanie nad ściganiem przestępstw. W związku z tym jednym
z obowiązków prokuratora jest „nadanie biegu” wszelkim informacjom
o popełnionych przestępstwach.
Prokurator jest „odpowiedzialny” za prowadzone postępowanie przygotowawcze, nadzoruje czynności wykonywane przez Policję oraz zleca funkcjonariuszom Policji wykonanie określonych czynności. Często też prokurator sam wykonuje czynności procesowe, np. w postaci przesłuchania świadków, biegłych, czy bierze udział w oględzinach miejsca zdarzenia, a także wykonuje czynności zarezerwowane jedynie dla prokuratora w prowadzonym postępowaniu, np. przedstawienie zarzutów w prowadzonym śledztwie.
Po zakończeniu postępowania przygotowawczego prokurator analizuje zebrany materiał dowodowy
i decyduje, czy w danym stanie rzeczy zostanie skierowany akt oskarżenia
do sądu przeciwko podejrzanemu.
W postępowaniu sądowym prokurator popiera skierowany akt oskarżenia - jednym słowem go broni.
Prokurator ma za zadanie udowodnić fakty zawarte
w akcie oskarżenia przeciwko podejrzanemu (który
w postępowaniu sądowym staje się oskarżonym) i w tym celu przedstawia zebrane dowody w postaci m.in. zeznań świadków, opinie ekspertów, czy dokumentów. Prokuratorowi przysługuje środek odwoławczy w postaci apelacji (odwołania się) od orzeczenia sądu pierwszej instancji, do sądu drugiej instancji,
z którym się nie zgadza.
Prokurator spełnia także ważną rolę w zakresie udzielania informacji oraz pomocy pokrzywdzonemu. Przede wszystkim przekazuje informacje
o instytucjach świadczących pomoc osobom pokrzywdzonym przestępstwem.